Instandhouding industrieel erfgoed NYMA-fabriek: ‘niet te netjes graag!’
Langs de Waal in Nijmegen bruist het van de creatieve bedrijven, ambacht, sport en horeca. Het rauwe en historische karakter van de vervallen fabriekspanden is als een magneet voor ondernemend Nijmegen. Maar… huisvesting in verouderde industriële complexen brengt ook een risico met zich mee. Dat geldt ook voor het NYMA-terrein waar De Smeltkroes haar ogen heeft laten vallen op een aantal gebouwen als nieuw onderkomen.
Na een explosie in 2009 is het vooroorlogse complex in verval geraakt en heeft weer en wind vat gekregen op de constructie. Een indrukwekkende transformatie moet nieuw leven blazen in het historische erfgoed. Het uitgangspunt van het ontwerp voor de transformatie van architect Eek en Dekkers is dat het huidige rauwe karakter van het aangetaste beton en staal behouden moet blijven. De opdracht was dus om zoveel mogelijk betonschades in stand te houden. Een niet alledaagse benadering voor een betononderhoudskundige. In opdracht van de gemeente Nijmegen heeft Concept Ingenieurs dit bijzondere vraagstuk opgepakt.
Tijdens een grondig onderzoek zijn alle schades in kaart gebracht en is een schifting gemaakt tussen technische schades zonder onacceptabele gevolgen voor de draagkracht en constructieve schades waarbij herstel noodzakelijk is. Door het uitvoeren van onder andere potentiaalmetingen, chloridebeproevingen, carbonatatiemetingen en visuele inspecties is de conditie van de betonconstructie vastgesteld. Naar aanleiding van de waarnemingen zijn enkele verdachte kritieke wapeningsdetails blootgelegd met hogedruk waterstralen zodat de ernst van putcorrosie in kaart kon worden gebracht.
Vanwege de nieuwe bestemming van het complex is beoordeeld in hoeverre toekomstige belastingen opgenomen kunnen worden. Het ontbreken van duidelijke constructiegegevens maakte het noodzakelijk de samenstelling van de constructie ter plaatse in kaart te brengen. Hierbij zijn diverse inspectietechnieken ingezet waaronder wapeningsdetectie met ferroscanners en een betonradar. De constructieve beoordeling is vervolgens uitgevoerd in samenwerking met Croes Bouwtechnisch Ingenieursbureau vanwege haar betrokkenheid bij het complex de afgelopen decennia.
Het sluitstuk van het onderzoek werd gevormd door de inspectie van de monumentale watertoren. Het karakteristieke betonskelet zal in de toekomst ruimte moeten bieden aan kantoren en horeca. De volledige toren is op handafstand geïnspecteerd waarbij betonschades visueel in kaart zijn gebracht en de verankering van het metselwerk is gecontroleerd. Vanwege de moeilijke bereikbaarheid is naast een hoogwerker ook een kraan met manbak ingezet. In lijn de aangescherpte veiligheidsregels die sinds 1 juli 2020 gelden voor de inzet van werkbakken, is ons inspectieplan extern getoetst door een gecertificeerde hvk’er.
Het onderzoek heeft geresulteerd in een alomvattend instandhoudingsplan. Dankzij de nauwe samenwerking met alle betrokken partijen is het mogelijk gebleken om zowel recht te doen aan het rauwe karakter van het industrieel erfgoed als aan de constructieve veiligheid. We kunnen niet wachten om de transformatie verwezenlijkt te zien worden en het resultaat te komen bewonderen!
